Φωτοευαισθησία: Συμπτώματα και πρόληψη

Μετά τις ατελείωτες, σκοτεινές μέρες του χειμώνα, τι καλύτερο από το να ξεφορτωθείτε τα ζιβάγκο και τα καλσόν και να απολαύσετε τις πρώτες αχτίδες της άνοιξης!

Όμως η επιστροφή των ηλιόλουστων ημερών μπορεί να κάνει το δέρμα σας να αντιδράσει με αναπάντεχους τρόπους. Ανεξήγητο εξάνθημα, ερυθρότητα, κνησμός, αίσθηση καύσου… όλα αυτά μπορεί να είναι σημάδια ότι το δέρμα σας είναι εξαιρετικά ευαίσθητο στην ακτινοβολία UV. Προτού βγείτε στην παραλία ή στη βεράντα, μάθετε για τις δύο συνηθέστερες αλλεργίες στον ήλιο και πώς να προστατευθείτε, για να απολαύσετε το καλοκαίρι χωρίς να νοιώθετε σαν να κάνατε παράκαμψη μέσα από ένα λιβάδι γεμάτο τσουκνίδες!

Πολύμορφο Εκ Φωτός Ερύθημα: ο αναπάντεχος επισκέπτης της άνοιξης

Οι όμορφες μέρες είναι και πάλι εδώ! Τα πουλιά κελαηδούν, ο ήλιος λάμπει και η άνοιξη καταφτάνει με γοργούς ρυθμούς.

Πετάτε γρήγορα από πάνω σας μερικές στρώσεις ρούχα για να πάρετε την πολυπόθητη δόση Βιταμίνης D και, δυο μέρες αργότερα, ένα μυστηριώδες εξάνθημα με φαγούρα εμφανίζεται στο στήθος, τους ώμους, τα μπράτσα ή τα πόδια σας.

Αν όλα αυτά σας φαίνονται οικεία, μπορεί να ανήκετε στο 20% του ενήλικου πληθυσμού που πάσχει από πολύμορφο εκ φωτός ερύθημα. Επηρεάζοντας κυρίως τις γυναίκες ηλικίας 15-35 ετών, αυτή η αλλεργική αντίδραση πυροδοτείται από την ξαφνική έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία—και συγκεκριμένα στις ακτίνες UVA—μετά από μια μεγάλη περίοδο χωρίς καθόλου έκθεση.

Αυτό κάνει το δέρμα που, έχοντας περάσει όλον τον χειμώνα καλυμμένο διψά για ήλιο, εξαιρετικά ευάλωτο. Το πρόσωπο, που εκτίθεται στον ήλιο καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, συνήθως δεν επηρεάζεται. Μετά την πρώτη εμφάνισή της, η πάθηση αυτή τείνει να επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο· γι’ αυτό, όποιος έχει υποστεί μια έξαρση στο παρελθόν, θα πρέπει να δίνει ιδιαίτερη προσοχή στην προστασία του δέρματός του την άνοιξη και να υιοθετεί σωστές πρακτικές το καλοκαίρι, ώστε να αποφεύγονται περαιτέρω εξάρσεις.

Για συμβουλές σχετικά με την πρόληψη μελλοντικών εξάρσεων, δείτε τις παρακάτω συμβουλές προστασίας.

Νοιώθετε (φωτο-)ευαισθησία;

Μπορεί να οφείλεται σε αρώματα ή φάρμακα. Περάσατε λίγο χρόνο έξω και, 48 ώρες μετά, ένα άσχημο, κόκκινο έγκαυμα έκανε την εμφάνισή του στα σημεία εκείνα που εκτέθηκαν στον ήλιο. Δεν βγάζει νόημα—όχι μόνο έχουν περάσει δύο μέρες, αλλά δεν κάτσατε καν τόση πολλή ώρα έξω!

Στην πραγματικότητα, το καθυστερημένο αυτό έγκαυμα μπορεί να μην είναι καν έγκαυμα. Μπορεί να είναι φωτοευαισθησία, μια πάθηση που παρουσιάζεται όταν το δέρμα γίνεται υπερευαίσθητο στην ακτινοβολία UV.

Η φωτοευαισθησία ενδέχεται να οφείλεται σε διάφορα φάρμακα, τόσο από του στόματος πρόσληψης όσο και τοπικής εφαρμογής, καθώς και σε ορισμένα καλλυντικά προϊόντα που εφαρμόζονται απευθείας στο δέρμα, όπως αρώματα ή προϊόντα περιποίησης με πολύ υψηλή περιεκτικότητα σε αλκοόλη. Ο εντοπισμός μιας αντίδρασης φωτοευαισθησίας μπορεί να είναι δύσκολος, γιατί πολλές φορές εμφανίζεται μέχρι και μία με δύο ημέρες μετά την έκθεση στον ήλιο.

Συχνά, εκδηλώνεται ως σοβαρό εξάνθημα ή ηλιακό έγκαυμα, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να μοιάζει με έκζεμα και να εκτείνεται πέρα από τις περιοχές που εκτέθηκαν στην ακτινοβολία UV. Αν υποψιάζεστε ότι έχετε φωτοευαισθησία, συμβουλευθείτε τον ή τη δερματολόγο σας, που θα είναι σε θέση να προσδιορίσει τα αίτια και να ανακουφίσει τα συμπτώματά σας.

Αν οφείλεται σε κάποιο φάρμακο, εξετάστε το ενδεχόμενο να αλλάξετε αγωγή ή να εξερευνήσετε εναλλακτικές μορφές θεραπείες (όπου αυτό είναι δυνατόν). Κατά γενικό κανόνα, οι άνθρωποι με φωτοευαισθησία δεν πρέπει να εφαρμόζουν αρώματα απευθείας στο δέρμα τους, όταν πρόκειται να εκτεθούν στον ήλιο.

Αν πάσχετε από την πάθηση αυτή, είναι σημαντικό να ελαχιστοποιήσετε την έκθεσή σας στον ήλιο και να μεγιστοποιήσετε την αντιηλιακή σας προστασία. Διαβάστε τις παρακάτω συμβουλές για να μάθετε πώς.

ΠΩΣ ΝΑ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΣΩ ΤΟ ΔΕΡΜΑ ΜΟΥ;

Η πρόληψη είναι η καλύτερη προστασία

Μπορεί να μοιάζει προφανές, αλλά η καλύτερη άμυνά σας ενάντια στις ακτίνες UV που προκαλούν αλλεργίες στον ήλιο είναι να τις αποφεύγετε εντελώς! Καθίστε στη σκιά και, όσο μπορείτε, καλυφθείτε με καπέλο και προστατευτικά ρούχα.

Μείνετε μακριά από τον ήλιο από τις 12 μ.μ. μέχρι τις 4 μ.μ., όταν οι ακτίνες του είναι πιο ισχυρές. Αν πρέπει να βγείτε έξω, βάλτε ένα αντιηλιακό με υψηλό SPF και ευρέος φάσματος προστασία που να μπλοκάρει τις ακτίνες UVB και, ιδίως, τις μεγάλου μήκους κύματος ακτίνες UVA. Και μην ξεχνάτε να ξαναβάζετε και να ξαναβάζετε και να ξαναβάζετε—τουλάχιστον κάθε 2 ώρες, και ακόμα πιο συχνά μετά από κολύμπι ή εφίδρωση. Αν είστε επιρρεπής στο πολύμορφο εκ φωτός ερύθημα, με τον ερχομό της άνοιξης ξεκινήστε να αυξάνετε σταδιακά την έκθεσή σας στον ήλιο κατά όχι περισσότερο από 20-30 λεπτά τη μέρα. Αυτό θα δώσει στο δέρμα τον χρόνο να παραγάγει μελανίνη, η οποία δρα σαν ένας φυσικός μηχανισμός άμυνας ενάντια στις βλαβερές επιπτώσεις του ήλιου.

Δεν μετράει μόνο το έξω, αλλά και το μέσα

Εκτός από την υιοθέτηση καλών συνηθειών κάτω από τον ήλιο και την αποφυγή προϊόντων που προκαλούν φωτοευαισθησία, ίσως είναι απαραίτητη και κάποια εξειδικευμένη θεραπεία. Η φωτοθεραπεία, κατά την οποία οι ασθενείς εκτίθενται σε υπεριώδη ακτινοβολία πριν από την πρώτη τους έκθεση στον ήλιο, είναι κάθε άλλο παρά ιδανική για την αντιμετώπιση των αλλεργιών στον ήλιο, διότι, στην πραγματικότητα, εντείνει την έκθεση των ασθενών στην ακτινοβολία UV.

Συμβουλευτείτε τον δερματολόγο σας

Μολονότι το να έχετε αλλεργία στο ήλιο σημαίνει ότι πρέπει να είστε πιο προσεκτικοί από τους περισσότερους, με τις κατάλληλες προφυλάξεις και τις σωστές συνήθειες μπορείτε να αποφύγετε ή να ελαχιστοποιήσετε τις εξάρσεις και να περάσετε το καλοκαίρι σας νοιώθοντας υπέροχα!

ΦΩΤΟΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑ: ΣΥΝΟΨΗ

1. Η πρόληψη είναι η καλύτερη άμυνα: ελαχιστοποιήστε, στο μέτρο του δυνατού, την έκθεσή σας στον ήλιο.


2. Καθίστε στη σκιά και καλυφθείτε με καπέλο και προστατευτικά ρούχα.


3. Αποφύγετε την άμεση έκθεση στο φως του ήλιου από τις 12 μ.μ. μέχρι τις 4 μ.μ.


4. Βάλτε ένα αντιηλιακό με υψηλό SPF και ευρέος φάσματος προστασία που να μπλοκάρει, ιδίως, τις μεγάλου μήκους κύματος ακτίνες UVA.


5. Επαναλάβετε την εφαρμογή του αντιηλιακού τουλάχιστον κάθε 2 ώρες, ιδίως μετά από κολύμπι ή εφίδρωση.


6. Να αυξάνετε σταδιακά την έκθεσή σας στον ήλιο κατά όχι περισσότερο από 20-30 λεπτά τη μέρα.


7. Μην εφαρμόζετε άρωμα απευθείας στο δέρμα σας, όταν πρόκειται να εκτεθείτε στον ήλιο.


8. Αποφύγετε τα φάρμακα και τα καλλυντικά προϊόντα που προκαλούν φωτοευαισθησία (όταν αυτό είναι δυνατόν).


9. Αν η φαρμακευτική αγωγή που λαμβάνεται σας προκαλεί φωτοευαισθησία, συζητήστε με τον γιατρό σας το ενδεχόμενο αλλαγής της συνταγής ή χορήγησης εναλλακτικών θεραπειών.

«Μετά από χρόνια που κρυβόμουν από τον ήλιο, μπορώ επιτέλους να απολαύσω ξανά το καλοκαίρι!»

Από όταν ήμουν μικρή, περνούσα τα καλοκαίρια στο εξοχικό των γονιών μου δίπλα στη θάλασσα. Τη χρονιά που έκλεισα τα 18, έβγαλα μικρά εξογκώματα με φαγούρα στον λαιμό, τα μπράτσα και τους ώμους. Νόμιζα ότι ήταν απλώς μια πρόσκαιρη αντίδραση, οπότε περίμενα να φύγει και μετά επέστρεψα στον ήλιο για το υπόλοιπο καλοκαίρι! Με τον καιρό, όμως, τα συμπτώματα επιδεινώθηκαν. Είμαι από τους ανθρώπους που λατρεύουν τον ήλιο και, με το που ζεστάνει ο καιρός, προσπαθούν να εκμεταλλευτούν και την παραμικρή αχτίδα. Αλλά πλέον, κάθε φορά που έβγαινα έξω, το δέρμα μου εμφάνιζε εξάνθημα, με όλο και περισσότερα σημάδια και φαγούρα. Οι εξάρσεις έφτασαν σε τέτοιο σημείο, που, τελικά, εγκατέλειψα τελείως την ιδέα του να μένω έξω, στον ήλιο. Κάποια στιγμή, αποφάσισα να συμμετάσχω σε ένα online φόρουμ, όπου γνώρισα μια κοπέλα με το ίδιο πρόβλημα. Μου είπε ότι η πάθηση ονομάζεται πολύμορφο εκ φωτός ερύθημα και μου συνέστησε να επισκεφθώ έναν δερματολόγο. Έτσι, έκλεισα ένα ραντεβού και ο γιατρός μου έγραψε ένα αντιηλιακό με SPF 50, για να το πάρω από το φαρμακείο. Έχουν περάσει πια δύο χρόνια, και όλα βαίνουν καλώς (αν και αποφεύγω, η αλήθεια είναι, να «ψήνομαι» με τις ώρες στην παραλία)!

Μετά από τόσα χρόνια που κρυβόμουν από τον ήλιο, μπορώ επιτέλους να απολαύσω ξανά το καλοκαίρι!